Gwintowniki i wiertła – poznaj najpopularniejsze narzędzia skrawające

Nacinanie gwintów i robienie otworów to dwa najczęstsze działania z zakresu obróbki skrawaniem realizowanej za pomocą gwintowników i wierteł. Wspomniane narzędzia występują w różnych typach, dostosowane są do pracy w różnych materiałach i umożliwiają wykonanie różnego rodzaju gwintów/otworów.

  • wiertła do nierdzewki, wiertła pełnowęglikowe VHM

Gwintowniki – czym są i jakie wyróżniamy ich rodzaje?

Gwintowniki to wieloostrzowe narzędzia skrawające do nacinania gwintów wewnętrznych w otworach np. na nakrętkach. Narzędzie zbudowane jest z części roboczej z końcówką w kształcie lekko zbieżnego stożka, z części skrawającej z ostrzem i rowkami odprowadzającymi wióry oraz uchwytu. W zależności od rodzaju można nimi wykonać gwinty calowe lub metryczne, prawozwojne lub lewozwojne. Ze względu na zastosowanie dzieli się je na gwintowniki ręczne oraz gwintowniki maszynowe. 

Gwintowniki ręczne – charakterystyka i podział

Gwintowniki ręczne to narzędzia o prostych rowkach, sprzedawane w zestawach. W skład każdego zestawu wchodzą dwa lub trzy elementy: zdzierak do wstępnej obróbki otworu, pośredni gwintownik do nacinania kolejnych zwojów i dokładniejszej obróbki gwintu oraz wykańczak do precyzyjnego wykańczania gwintów na całej długości. Jak sama nazwa wskazuje, stworzono je do użytku ręcznego, dlatego z reguły korzysta się z nich przy pracy nad pojedynczymi wyrobami.

Gwintowniki maszynowe – charakterystyka i podział

Gwintowniki maszynowe przeznaczone są do wykonywania gwintu w jednym podejściu. W przeciwieństwie do gwintowników ręcznych nie składają się z elementów, tylko każde z narzędzi ma pełen zarys gwintu. Ten typ narzędzi znajduje szerokie zastosowanie przy produkcji wielkoseryjnej. Z ich pomocą można wykonywać gwinty przelotowe (służą do tego gwintowniki z chwytem przelotowym) oraz ślepe (służą do tego gwintowniki ze wzmocnionym chwytem nieprzelotowym).

Ze względu na rodzaj rowka wiórowego wspomniane narzędzia dzieli się na gwintowniki z rowkiem prostym, z rowkiem prostym ze skośną powierzchnią natarcia oraz z rowkiem śrubowym prawym i z rowkiem śrubowym lewym. Co więcej, gwintowniki maszynowe mają różne długości nakrojów (rowkowanie), przy czym im długość nakroju jest większa, tym skrawaniu towarzyszą mniejsze opory.

Gwintowniki o długim nakroju mają duży moment obrotowy, są trwalsze, odprowadzają cienkie wióry i charakteryzuje je mała chropowatość powierzchni. Gwintowniki o średnim nakroju mają mały moment obrotowy i standardową trwałość, odprowadzają wióry przeciętnej grubości i odznaczają się małą chropowatością powierzchni. Natomiast gwintowniki o krótkim nakroju cechuje mały moment obrotowy i niska trwałość, odprowadzają grube wióry, wyróżnia je mała chropowatość powierzchni.

Gwintowniki maszynowe o specjalnej geometrii, powleczone wzmacniającymi powłokami określa się mianem gwintowników wysokowydajnych. Przy ich użyciu można obrabiać niemal każdy materiał, zwiększyć wydajność procesów obróbczych oraz produktywność zakładu.

Wiertła – podstawowe informacje

Wiertła to narzędzia do wykonywania otworów metodą obróbki skrawaniem. W sprzedaży dostępne są wiertła kręte (najpopularniejsze spośród wszystkich dostępnych, o różnym zakresie średnic roboczych) do wykonywania otworów walcowych; wiertła koronowe do wykrawania otworów o dużych średnicach; wiertła piórkowe ze spłaszczoną częścią roboczą, dwoma prostymi krawędziami skrawającymi i przeważnie sześciokątnym chwytem; wiertła spiralne z jednozwojnym rdzeniem w kształcie helisy; oraz wiertła specjalne o dedykowanej konstrukcji, przeznaczone do konkretnych zastosowań. Z pomocą wierteł można wykonywać otwory na gotowo, do dalszej obróbki i pod gwinty.

Rodzaje wierteł

Klasyfikacji wierteł można dokonać z uwagi na różne aspekty. Ze względu na budowę wyróżnia się wiertła jednolite, łączone (część chwytową i roboczą się zgrzewa) i składane z płytkami wymiennymi. Sposób wykonania determinuje także podział na wiertła walcowe i frezowane. Niemniej jednak najpopularniejszy jest podział ze względu na ich zastosowanie, zgodnie z którym w sprzedaży pojawiają się wiertła do metalu, betonu i drewna.

Do grupy wierteł do metalu zaliczają się: wiertła uniwersalne, wiertła ze stali szybkotnącej HSS, wiertła kobaltowe (w tym powszechnie stosowane wiertła do nierdzewki), wiertła stożkowe, wiertła tytanowe oraz wiertła pełnowęglikowe VHM. Wiertła do metalu mocuje się w uchwycie Morse’a (stożkowym), szybko mocującym, SDS-Max oraz SDS-Plus. Wśród wierteł do betonu wyróżniamy wiertła widiowe (z węglików spiekanych), diamentowe i koronkowe, a wśród wierteł do pracy w drewnie: wiertła kręte, spiralne, świdry oraz płaskie, czyli wspomniane wiertła piórkowe/łopatkowe.

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *