W obliczu zagrożeń pożarowych, niezawodność systemu hydrantów zewnętrznych jest kluczowa dla bezpieczeństwa publicznego. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 24 lipca 2009 r. określa ramy prawne dla ich instalacji, przeglądów i konserwacji, zobowiązując właścicieli sieci wodociągowych do regularnego dbania o ich sprawność. Celem niniejszego artykułu jest zarysowanie zasad działania hydrantów zewnętrznych, wyjaśnienie obowiązków związanych z ich utrzymaniem oraz podkreślenie ich znaczenia dla skutecznej ochrony przed pożarami.

Wymogi dotyczące hydrantów zewnętrznych

Hydranty zewnętrzne stanowią kluczowy element infrastruktury przeciwpożarowej, zapewniając szybki i nieograniczony dostęp do wody w przypadku pożaru. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. precyzyjnie określa, jakie obiekty wymagają zainstalowania tego typu urządzeń, jak również ustala szczegółowe wymagania dotyczące ich lokalizacji, instalacji i dostępności.

Kategorie obiektów wymagających hydrantów zewnętrznych

Do kluczowych kategorii obiektów, które zgodnie z rozporządzeniem muszą być wyposażone w system hydrantów zewnętrznych, należą:

1. Jednostki osadnicze z populacją przekraczającą 100 osób, w tym budynki użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego oraz obiekty budowlane produkcyjne i magazynowe.
2. Budynki poza jednostkami osadniczymi o kubaturze brutto powyżej 2500 m³ lub powierzchni przekraczającej 500 m², z wyłączeniem określonych stacji paliw i gazu płynnego.
3. Obiekty budowlane niebędące budynkami, przeznaczone na potrzeby użyteczności publicznej lub zamieszkania zbiorowego, o znacznych rozmiarach lub przeznaczone do jednoczesnego przebywania dużej liczby osób.
4. Obiekty gospodarki rolnej o znaczących powierzchniach stref pożarowych.

Wymogi dotyczące instalacji hydrantów zewnętrznych

Instalacja hydrantów zewnętrznych musi uwzględniać szereg czynników, takich jak:

• Lokalizacja: Hydranty powinny być rozmieszczone wzdłuż dróg i ulic oraz przy ich skrzyżowaniach, z zachowaniem określonych odległości między hydrantami (do 150 m), od jezdni (do 15 m), od chronionych obiektów budowlanych (do 75 m) oraz od ścian budynków (co najmniej 5 m).
• Dostępność wody przeciwpożarowej: Obiekty muszą mieć zapewnioną wodę do celów przeciwpożarowych z urządzeń zaopatrujących ludność, zgodnie z regulaminem dostarczania wody i odprowadzania ścieków. W przypadku niewystarczających zasobów wody, należy zrealizować dodatkowe źródła wody, takie jak studnie czy zbiorniki wodne, zapewniające wymaganą ilość wody do gaszenia pożarów.
• Źródła uzupełniające: Uzupełniające źródła wody muszą być zabezpieczone przed zanieczyszczeniem, zamuleniem oraz zamrożeniem, a także przed przypadkowym wpadnięciem do nich ludzi lub zwierząt. Wymogi te mają na celu zapewnienie ciągłości dostępu do wody przeciwpożarowej w odpowiedniej jakości i ilości.

Każdy z tych elementów ma kluczowe znaczenie dla skuteczności działania systemu hydrantów zewnętrznych i w konsekwencji – dla bezpieczeństwa pożarowego obiektów i ochrony życia ludzkiego. Zrozumienie i przestrzeganie wymogów dotyczących hydrantów zewnętrznych jest zatem obowiązkiem właścicieli i zarządców obiektów, a także organów odpowiedzialnych za planowanie i realizację infrastruktury miejskiej.

Konserwacja i przeglądy hydrantów

Adekwatne utrzymanie hydrantów zewnętrznych jest niezbędne do zapewnienia ich gotowości operacyjnej w każdych warunkach. Regularne przeglądy i konserwacja są kluczowe, aby system przeciwpożarowy funkcjonował efektywnie, kiedy jest najbardziej potrzebny. Poniżej przedstawiono obowiązki, odpowiedzialności oraz procedury związane z utrzymaniem hydrantów zewnętrznych.

Obowiązek przeprowadzania regularnych przeglądów i konserwacji

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji nakłada na właścicieli i zarządców sieci wodociągowych obowiązek przeprowadzania co najmniej raz w roku przeglądów hydrantów zewnętrznych. Celem tych działań jest sprawdzenie stanu technicznego, wydajności oraz gotowości hydrantów do użytku. Regularna konserwacja pozwala na wczesne wykrycie i usunięcie ewentualnych usterek czy zanieczyszczeń, co ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa pożarowego.

Odpowiedzialność za przeglądy i utrzymanie hydrantów zewnętrznych

Za przeglądy, konserwację oraz utrzymanie hydrantów zewnętrznych odpowiada właściciel sieci wodociągowej, do której hydranty są podłączone. Obejmuje to zarówno hydranty znajdujące się na terenie publicznym, jak i te zlokalizowane w obrębie prywatnych posesji, jeżeli są one częścią ogólnodostępnej sieci przeciwpożarowej. Właściciel sieci jest zobowiązany do zapewnienia, że hydranty są zawsze sprawne i gotowe do użycia.

Procedury przeglądów i typowe działania konserwacyjne

Przegląd hydrantu zewnętrznego powinien obejmować szereg standardowych działań:

1. Wizualna ocena stanu hydrantu: sprawdzenie czy hydrant nie posiada widocznych uszkodzeń, jest odpowiednio oznakowany i dostępny (brak przeszkód utrudniających dostęp).
2. Sprawdzenie mechanizmów operacyjnych: kontrola działania zaworów, połączeń gwintowych i uszczelnień, aby upewnić się, że są one szczelne i mogą być łatwo obsługiwane.
3. Badanie wydajności hydrantu: przeprowadzenie testu przepływu wody, aby zweryfikować, czy hydrant dostarcza wodę w wymaganej ilości i pod odpowiednim ciśnieniem.
4. Inspekcja i czyszczenie elementów wewnętrznych: usunięcie wszelkich zanieczyszczeń, które mogły się zgromadzić wewnątrz hydrantu, sprawdzenie stanu filtrów i sit.
5. Konserwacja i smarowanie ruchomych części: aplikacja smarów i ochronnych powłok antykorozyjnych na elementy narażone na rdzewienie oraz części ruchome, aby zapewnić ich płynną pracę.

W przypadku stwierdzenia uszkodzeń lub awarii, niezbędne jest niezwłoczne przeprowadzenie odpowiednich napraw lub wymiana wadliwych części. Wszystkie przeglądy i prace konserwacyjne muszą być dokładnie dokumentowane, a ich historia powinna być dostępna dla właściwych organów nadzorujących oraz służb ratowniczych.

Zarządzanie systemem hydrantów zewnętrznych w sposób odpowiedzialny i zgodny z obowiązującymi przepisami jest kluczowe dla zapewnienia skutecznej ochrony przeciwpożarowej. Aby mieć pewność sprawności hydrantu warto skorzystać z firmy ppoż.