Man holding I am sorry message on white board. remorse concept.
Art. 114. [Wina pracownika] Pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną według zasad określonych w przepisach niniejszego rozdziału.
Tak brzmi konkretny zapis z rozdziału V Kodeksu Pracy, który reguluje te kwestie. Ten artykuł będzie w całości poświęcony odpowiedzialności pracownika za powstałe szkody pracodawcy. Błądzić jest rzeczą ludzką, a wypadki chodzą po ludziach, dlatego zapoznaj się dokładnie z tym jaka jest wykładnia prawa w tej dziedzinie. Dobrze jest wiedzieć jakie są granice Twojej odpowiedzialności gdy pracodawca poniesie w wyniku Twojego działania jakąś szkodę.
Ponoszenie odpowiedzialności materialnej
Pracownik ponosi odpowiedzialność materialną gdy nie wywiązuje się ze swoich obowiązków lub nie wywiązuje się z nich należycie, ale tylko wtedy gdy przynosi to uszczerbek materialny jego pracodawcy. Przy czym należy pamiętać, że obowiązujące prawo rozróżnia umyślne i nieumyślne wyrządzenie takiej szkody. To czy wina pracownika wynikła z działań umyślnych czy tez nie ma znaczenie. Bowiem ten fakt, bezpośrednio decyduje o granicach jego odpowiedzialności materialnej.
Wina nieumyślna
Jeżeli wina pracownika jest nieumyślna to ponosi on odpowiedzialność materialną jedynie do wysokości powstałej szkody i nie może być pociągany za jej dalsze następstwa, przykładowo utratę także kolejnych zamówień ze strony niezadowolonego klienta lub za odszkodowanie, którego taki klient się domaga. Zdefiniujmy czym jest wina nieumyślna. Wina nieumyślna to inaczej niedbalstwo. Mówimy o nim wtedy kiedy szkoda powstała w wyniku zaniechania lub nienależytego wykonania obowiązków przez pracownika
Wina umyślna
Jeżeli wina pracownika jest umyślna to może ona mieć dużo dalej idące konsekwencje materialne dla pracownika. A pracodawca oprócz naprawienia szkody może domagać się również przed sądem odszkodowania lub innego zadośćuczynienia w związku ze wszystkimi konsekwencjami wyrządzonej szkody.
Zdefiniujmy winę umyślną. Wina umyślna to sytuacja gdy pracownik działa w zamiarze nienależytego wykonania lub niewykonania obowiązków pracowniczych powodującego szkodę w mieniu pracodawcy lub gdy pracownik wprawdzie nie dąży do wywołania szkody w mieniu pracodawcy, lecz ma świadomość, że jego działanie lub zaniechanie może wywołać taką szkodę i na taką ewentualność się godzi.
Pracodawca musi przedstawić dowody
Inaczej mówiąc pracodawca musi wykazać w jaki sposób powstała szkoda i, że to akurat ten pracownik jest za nią odpowiedzialny. To pracodawca jest zobowiązany również oszacować wysokość powstałej szkody. Co niezwykle istotne pracownik nie może ponosić odpowiedzialności za ryzyko biznesowe pracodawcy. A ten nie może przenosić takowego ryzyka na karb odpowiedzialności swoich pracowników. Pracodawca szacując szkodę, nie może również brać pod uwagę ewentualnych późniejszych strat, które poniesie w związku z szkodliwym działaniem pracownika. Chodzi tu np. o utratę wiarygodności firmy i brak dalszych zamówień.
Odpowiedzialność zbiorowa nie istnieje
Pracownik jest zobowiązany do pokrycia szkody jedynie w stopniu w jakim on sam jest za nią odpowiedzialny. Nie może odpowiadać materialnie za błędy. innych pracowników. Jeżeli zawiniło więcej pracowników, każdy z nich ponosi odpowiedzialność materialną indywidualnie.
Odpowiedzialność dyscyplinarna i porządkowa
Odpowiedzialności dyscyplinarnej podlegają tylko wybrane grupy pracownicze, takie jak: urzędnicy państwowi czy nauczyciele akademiccy. Odpowiedzialności porządkowej podlegają wszyscy i wiąże się ona z możliwością utraty szansy awansu, obniżenia pensji, utraty premii czy wpisaniem nagany do akt. Pracownik na skutek swoich zaniedbań może również rzecz jasna stracić pracę.
Jeśli czyny, których dopuści się pracownik w pracy wyczerpią znamiona czynu zabronionego, na mocy obowiązujących przepisów prawa, może on również ponieść odpowiedzialność karną. Ta również automatycznie wiąże się z utratą stanowiska pracy.
